Affectregulerende Vaktherapie
Affectregulerende Vaktherapie (ArVT) is een ervaringsgerichte behandeling, met als doel affectregulatievaardigheden bij kinderen met regulatieproblemen te bevorderen. Een goede affectregulatie is voorwaardelijk voor het ontwikkelen van zelfregulatie, het leren aanpassen van het gedrag aan de omgeving en van aandachtsregulatie, voorwaardelijk voor het cognitief leren. (Verheugt-Pleiter, J.E.& Zevalkink, J. in Schmeets 2005).
Door samen met de vaktherapeut activiteiten te doen, gericht op het gewaarworden (opmerken) en waarnemen van gevoelens en gedachten, leert het kind, in de interactie met de therapeut steeds beter verwoorden wat het doet, voelt en denkt.
Doelgroep
Affectregulerende Vaktherapie is beschreven voor kinderen (van 4 tot 12 jaar) met ongereguleerd gedrag op meerdere gebieden; zoals het niet kunnen reguleren van gevoel, aandacht en gedrag.
Ongereguleerd gedrag is zichtbaar in: fysieke gespannenheid, hyperactief of teruggetrokken gedrag, zich niet laten reguleren door een ander, moeilijk aanspreekbaar zijn op gedrag, problemen met aandacht richten en concentratie, wel praten maar niet kunnen toelichten waarom zij doen wat ze doen en terugkerende problemen in de omgang met volwassenen en leeftijdsgenoten.
Naar aanleiding van de ontwikkelingsanamnese is er een vermoeden dat er langere tijd verhoogde stress is geweest in de eerste levensjaren zonder dat er voldoende regulatie was door een belangrijke ander.
Deze kinderen laten een complex beeld zien waarbij de hypothese is dat erbij deze kinderen sprake is van een verstoorde of niet op gang gekomen ontwikkeling van affectregulatievaardigheden.
We zijn als kennisnetwerk ervan overtuigd dat ook voor adolescenten en volwassenen ArVT geïndiceerd kan zijn en dat het ook bij die doelgroepen werkzaam is. De ontwikkeling hiervan is in volle gang en hopen we in het handboek t.z.t. te kunnen toelichten.
Gefaseerde behandeling
De behandeling is gefaseerd opgebouwd. In drie fasen worden spanning, aandacht en affect gereguleerd door het werken met vaktherapeutische materialen en door gebruik te maken van de interactieve regulatie tussen kind en therapeut, waarbij de therapeut een mentaliserend-bevorderende houding aanneemt.
Een interventie gevormd in de praktijk
Het Kennisnetwerk Affectregulerende Vaktherapie richt zich op het ontwikkelen, beschrijven en onderzoeken van de transdiagnostische behandelinterventie Affectregulerende Vaktherapie (ArVT). Vaktherapeuten, beeldend, dans, drama, muziek, pm(k)t en spel, maken reeds gebruik van de interventie.
Transdiagnostisch
Affectregulerende Vaktherapie biedt volgens de ontwikkelaars een transdiagnostisch kader en werkwijze, waarmee bij diverse doelgroepen, problematieken en diagnosen/classificaties gewerkt kan worden aan het verbeteren van affectregulatievaardigheden.
Immers, als in de vroege jeugd de affectregulatie verstoord is verlopen en affectregulatievaardigheden niet zijn ontwikkeld, geeft dit op latere leeftijd problemen met zelfregulatie (Schmeets, 2003). Zolang deze ontwikkeling niet (opnieuw) op gang komt, zal het overleefgedrag verharden. Dit kan op latere leeftijd leiden tot allerlei psychiatrische problemen.
Vaktherapeutische disciplines
ArVT is een interventie die door elke vaktherapeutische discipline kan worden ingezet. De term ‘vaktherapie’ is de overkoepelende naam voor de disciplines beeldende therapie, danstherapie, dramatherapie, muziektherapie, psychomotorische therapie, psychomotorische kindertherapie en speltherapie.
In het basisboek is ter illustratie van de behandelwijze casuïstiek van alle vaktherapeutische disciplines opgenomen.
Beeldend
´Ayla geeft tijdens de eerste sessie weinig signalen over wat ze kan of wat haar leuk lijkt. Ze reageert vlak op de uitleg over therapie...´
Dans
´...kiezen is voor Pieter moeilijk,de therapeut let op lichaamshouding en -signalen en hakt een paar keer de knoop door.'
Drama
´Tim speelt alles snel en gehaast. De therapeut vertraagt het spel door in haar rol te benoemen dat ze buiten adem is en even gaat zitten om uit te rusten.´
Muziek
´Het improviseren houden Max en de muziektherapeut lang vol. Pas als Max rode wangen krijgt en stopt met spelen, reageert de muziektherapeut...´
