Affectregulerende Vaktherapie
Affectregulerende Vaktherapie (ArVT) is een ervaringsgerichte behandeling, met als doel affectregulatievaardigheden bevorderen. Een goede affectregulatie is voorwaardelijk voor het ontwikkelen van cognitief leren en zelfregulatie. Zelfregulatie is het aan kunnen passen van gedrag aan de omgeving (Verheugt-Pleiter, J.E.& Zevalkink, J. in Schmeets 2005).
Door samen met de vaktherapeut activiteiten te doen, gericht op het gewaarworden en waarnemen van lichamelijke sensaties, behoeften en gevoelens, leert het kind stap voor stap reflecteren en delen over wat het doet, voelt en denkt.
Doelgroep
Affectregulerende Vaktherapie is beschreven voor kinderen (van 4 tot 12 jaar) met ongereguleerd gedrag voortkomend uit verhoogde spanning of onbegrepen gevoelens waar nog geen woorden voor zijn.
Ongereguleerd gedrag kan zichtbaar zijn in: fysieke gespannenheid, hyperactief of teruggetrokken gedrag, zich moeizaam laten reguleren door een ander, moeilijk aanspreekbaar zijn op gedrag, problemen met aandacht richten en concentratie, wel kunnen praten maar niet kunnen toelichten waarom zij doen wat ze doen en terugkerende problemen in de omgang met volwassenen en leeftijdsgenoten.
Naar aanleiding van de ontwikkelingsanamnese is er een vermoeden dat er verhoogde stress is geweest in de eerste levensjaren voortkomend uit kind, ouder of omgevingsfactoren.
Deze kinderen laten probleemgedrag zien waarbij de hypothese is dat er sprake is van een verstoorde of niet op gang gekomen affectregulatie.
Hoewel de interventie beschreven is voor kinderen zijn we er als kennisnetwerk van overtuigd dat de ArVT ook voor adolescenten en volwassenen geïndiceerd kan zijn. De ontwikkeling hiervan is in volle gang en hopen we in het handboek t.z.t. te kunnen toelichten.
Gefaseerde behandeling
De behandeling is gefaseerd opgebouwd. In drie fasen worden spanning, aandacht en affect gereguleerd door het werken met vaktherapeutische materialen en door gebruik te maken van de interactieve regulatie tussen kind en therapeut, waarbij de therapeut een mentaliserend-bevorderende houding aanneemt.
Een interventie gevormd in de praktijk
Het Kennisnetwerk Affectregulerende Vaktherapie richt zich op het ontwikkelen, beschrijven en onderzoeken van de transdiagnostische behandelinterventie Affectregulerende Vaktherapie (ArVT). Vaktherapeuten, beeldend, dans, drama, muziek, pm(k)t en spel, maken reeds gebruik van de interventie.
Transdiagnostisch
Affectregulerende Vaktherapie biedt een transdiagnostisch kader en werkwijze, waarmee bij diverse doelgroepen, problematieken en diagnosen/classificaties gewerkt kan worden aan het verbeteren van affectregulatievaardigheden.
Immers, als in de vroege jeugd de affectregulatie verstoord is verlopen en affectregulatievaardigheden niet zijn ontwikkeld, geeft dit op latere leeftijd problemen met zelfregulatie (Schmeets, 2003). Zolang deze ontwikkeling niet (opnieuw) op gang komt, zal het overleefgedrag verharden. Dit kan op latere leeftijd leiden tot allerlei psychiatrische problemen.
Vaktherapeutische disciplines
ArVT is een interventie die door elke vaktherapeutische discipline kan worden ingezet. De term ‘vaktherapie’ is de overkoepelende naam voor de disciplines beeldende therapie, danstherapie, dramatherapie, muziektherapie, psychomotorische therapie, psychomotorische kindertherapie en speltherapie.
In het basisboek is ter illustratie van de behandelwijze casuïstiek van alle vaktherapeutische disciplines opgenomen.
Beeldend
´Ayla geeft tijdens de eerste sessie weinig signalen over wat ze kan of wat haar leuk lijkt. Ze reageert vlak op de uitleg over therapie...´
Dans
´...kiezen is voor Pieter moeilijk,de therapeut let op lichaamshouding en -signalen en hakt een paar keer de knoop door.'
Drama
´Tim speelt alles snel en gehaast. De therapeut vertraagt het spel door in haar rol te benoemen dat ze buiten adem is en even gaat zitten om uit te rusten.´
Muziek
´Het improviseren houden Max en de muziektherapeut lang vol. Pas als Max rode wangen krijgt en stopt met spelen, reageert de muziektherapeut...´
