Ontwikkeling en Onderzoek

De interventie en de onderliggende theorieën over vaktherapie, affectregulatie, mentaliseren bevorderen en gehechtheid worden toegelicht in het Basisboek Affectregulerende Vaktherapie.

Het Praktijkboek beeldend is hierop een praktische aanvulling voor beeldend therapeuten (in opleiding), die werken volgens de interventie Affectregulerende Vaktherapie. In het eerste deel van dit Praktijkboek is de theorie te lezen. Geen uitgebreide onderbouwing van de interventie, maar dat wat je nodig hebt om in de praktijk met ArVT aan de slag te gaan. In het tweede deel staan alle werkvormen met verschillende materialen en technieken, ingedeeld per fase. Dit boek is een uitgangspunt om nauwkeuriger te leren omgaan met de inzet van het vaktherapeutisch middel beeldend in de ArVT-fasering. Gaandeweg ga je begrijpen hoe de verschillende ingrediënten van de interventie onderling samenhangen en kun je dit uitbreiden naar de werkvormen die je zelf graag aanbiedt.

De auteurs leggen met dit praktijkboek een belangrijke verbinding tussen theorie en praktijk.

Het masteronderzoek van Leanne Nieuwenhuis richt zich op het specifiek beschrijven van interactieve regulatietechnieken. In het onderzoek is eerst theoretisch verdieping gezocht in de ontwikkelingspsychologie en in de zes basale technieken beschreven door Wigram in Improviseren in muziektherapie. Deze verdieping werd het uitgangspunt voor een mixed method onderzoek naar meer specifieke beschrijvingen voor interactieve regulatie in beeldende therapie volgens ArVT.

Een focusgroepgesprek onder ArVT-geschoolde beeldend therapeuten leverde kwalitatieve data op. Hiermee werden eerste beschrijvingen gemaakt voor interactieve regulatie in beeldende therapie. Deze zijn in een kwantitatief Delphi-onderzoek in twee rondes gescoord op een vijfpunts-Likertschaal door een andere groep ArVT-geschoolde beeldend therapeuten. Het resultaat is zes beschrijvingen voor interactieve regulatie in beeldende therapie volgens ArVT.

Leanne stelt voor het onderzoek te herhalen binnen de andere vaktherapeutische disciplines om zo een stevigere interventietheorie te maken over de non-verbale techniek interactieve regulatie in ArVT. Het onderzoeksartikel hopen we mettertijd in de vorm van een publicatie met jullie te kunnen delen.

Voor het abstractieboekje, waarin de samenvattingen van o.a. Leanne en Sanne te vinden zijn van de uitgevoerde masteronderzoeken, klik hier.

Het masteronderzoek van Sanne richt zich op selectiecriteria voor ArVT. Kinderen met probleemgedrag en onderliggend affectdisregulatie profiteren niet van het standaard behandelaanbod omdat zij bepaalde (meta)cognitieve vaardigheden onvoldoende lijken te beheersen. Voor deze kinderen is Affectregulerende Vaktherapie ontwikkeld. ArVT beoogt het mentale proces op gang te brengen dat nodig is om gevoelens en gedrag te kunnen opmerken, begrijpen en reguleren.

Het probleem dat in dit onderzoek centraal staat, is dat deze interventie niet of laat geïndiceerd wordt, omdat concrete selectiecriteria voor doorverwijzing naar ArVT ontbreken en deze behandelinterventie niet is opgenomen in zorgprogramma’s

Voor het beantwoorden van de onderzoeksvragen is gebruikgemaakt van een participatief, explorerend actieonderzoek. Met vier behandelaren die ervaring hebben met verwijzen naar ArVT is gezocht naar factoren op basis waarvan zij de verwijzing doen. Dit bleek te gaan om impliciete ervaringskennis en leverde geen concrete selectiecriteria op. Vervolgens is met vier vaktherapeuten geschoold in ArVT gekeken of items uit standaard af te nemen screeningslijsten het vermoeden van affectregulatieproblemen kunnen vaststellen. De Ontwikkelingsvragenlijst voor ouders bevat items die mogelijkerwijs indicatief zijn voor ArVT. Een verstoorde ouder-kind-interactie in de vroege kindertijd kan affectdisregulatie tot gevolg hebben. Vervolgonderzoek moet aantonen of deze items inderdaad bruikbaar zijn als selectiecriteria.

Liesbeth Bosgraaf is in 2016 begonnen met haar promotieonderzoek met als doel zicht krijgen op de werkzame elementen van Affectregulerende Vaktherapie (beeldend) in de behandeling van probleemgedrag bij kinderen en adolescenten met LVB. Lees hier de publicatie.
Promotor in dit traject is prof. dr. Susan van Hooren, bijzonder hoogleraar Vaktherapie Open Universiteit, lector Vaktherapie Hogeschool Zuyd en lector KenVaK. Co-supervisor is dr. Marinus Spreen, lector Small N-designs bij NHL Stenden Hogeschool. En dagelijks begeleider is dr. Kim Pattiselanno, onderzoeksdocent aan NHL Stenden. Financiers van het project zijn NHL Stenden University en Zorggroep Alliade te Heerenveen.

Liesbeth geeft regelmatig presentaties over de vorderingen van haar onderzoek, in september 2022 stond zij op ECArTE in Vilnius!

‍

Spanning reguleren = spanning reduceren

Een N=1 onderzoek naar beeldende therapie in de spanningsregulatiefase van Affectregulerende Vaktherapie

Vaktherapeuten kunnen zich met de Master Vaktherapie specialiseren in hun eigen vaktherapeutische discipline en tegelijkertijd vakoverstijgend leren werken en onderzoeken.

Ingeborg Grootendorst, werkzaam als beeldend therapeut bij LEVVEL te Amsterdam, heeft in een systemische N=1 studie onderzocht wat de resultaten zijn van de spanningsregulatiefase bij een LVB-kind dat beeldende therapie middels ArVT aangeboden kreeg.

De onderzoeken en innovaties van de afgestudeerde vaktherapeuten zijn gebundeld in een speciaal uitgebracht abstractboekje. Lees hier de samenvatting.

‍

De Werkgroep Onderzoek ArVT heeft een lijst met onderzoeksvragen geformuleerd voor bachelor afstudeerprojecten. Studenten kunnen meedoen aan een onderzoek t.b.v. de doorontwikkeling van ArVT. Vanuit het Kennisnetwerk krijgen zij begeleiding.  
‍
Ingeborg Grootendorst en Patricia Vos coördineren de begeleiding voor studenten.
Vragen over deelonderzoekstaken kunnen gericht worden aan Ingeborg Grootendorst: ingeborg.grootendorst@xs4all.nl